Żeby zajmować się rękodziełem i legalnie na tym zarabiać nie trzeba już zakładać własnej firmy. W kwietniu 2018 roku powstała nowa forma prowadzenia własnego biznesu – działalność nierejestrowana.
Takiej działalności nie trzeba nigdzie rejestrować, nie musisz załatwiać żadnych formalności i wpisywać do Centralnej Ewidencji Działalności Gospodarczej. Nie masz również obowiązku składania deklaracji do ZUSu, opłacania składek na ubezpieczenie zdrowotne, społecznych oraz zaliczek na podatek dochodowy.
Jest to świetny sposób na przetestowanie i walidację pomysłu zanim założysz firmę i skorzystasz na przykład z preferencyjnych składek dla początkujących przedsiębiorców. Nie ponosisz większego ryzyka od tego, jakim jest zakup materiałów i działania marketingowe, a dodatkowo nabierasz doświadczenia i uczysz się przedsiębiorczości.

Zatem kto może prowadzić działalność nierejestrowaną?
- Osoby, które w ciągu ostatnich 60 miesięcy nie prowadziły działalności gospodarczej lub prowadziły ją przed 30.04.2017 i do tego czasu ich firma została wykreślona z CEIDG.
- Osoby, których działalność nie wymaga koncesji, licencji lub wpisu do rejestru działalności regulowanej. Jeśli tworzysz rękodzieło prawdopodobnie ten warunek w ogóle nie będzie Ciebie dotyczył. Koncesja dotyczy między innymi sprzedaży alkoholu, a działalności regulowane to np. lekarze specjaliści.
- Wykonują taką działalność osobiście bez pomocy wspólnika.
Bardzo istotna informacja jest taka, że przychód z działalności nierejestrowanej nie może przekroczyć w żadnym miesiącu 50% minimalnego wynagrodzenia w danym roku.
W 2020 roku jest to kwota w wysokości 2600 zł, czyli Twój miesięczny przychód nie może przekroczyć 1300 zł. W 2021 roku minimalne wynagrodzenie powinno wzrosnąć do 2800 zł i wówczas Twój przychód z działalności nierejestrowanej będzie mógł osiągać 1400 zł miesięcznie.
Na rękodzielnikach, którzy chcą prowadzić działalność nierejestrowaną spoczywa kilka ważnych obowiązków. Są one jednak banalnie proste, a dodatkowo biorąc pod uwagę brak skomplikowanych formalności i dużych opłat od początku prowadzenia takiej “firmy bez firmy”, jest to świetna forma rozpoczęcia przygody z własny biznesem.

Obowiązki osoby prowadzącej działalność nierejestrowaną.
- Prowadzenie uproszczonej ewidencji sprzedaży
To nic innego, jak zapisywanie swoich przychodów i kosztów. Można to robić w zeszycie, w folderach lub w specjalnie przygotowanym excelu.
Dlaczego taką ewidencję trzeba prowadzić? Przede wszystkim dlatego, żeby kontrolować swój przychód, który tak jak wspomniałam wyżej nie powinien miesięcznie przekroczyć konkretnej kwoty. Możesz do niej wpisywać również koszty, które poniosłeś w związku z tworzonym przez Ciebie produktem, a na koniec roku odliczyć je od przychodu, żeby wyliczyć podatek dochodowy (o tym za chwilę w kolejnym punkcie).
Ewidencja powinna zawierać datę sprzedaży, wartość sprzedaży oraz ewentualnie opis sprzedanego produktu. Najważniejsze, żeby była prowadzona sumiennie i rzetelnie.
Datą sprzedaży, czyli dzień kiedy powstał przychód powinien być dzień otrzymania przelewu lub wystawienia faktury klientowi.
Podam przykłady:
1. 2 czerwca sprzedałam czapkę w kwocie 79 zł i tego samego dnia otrzymałam przelew, więc zapisuje mój przychód do ewidencji.
2. 23 czerwca sprzedałam dwie czapki w kwocie 158 zł, ale wysyłka jest za pobraniem. Paczkę wyślę 27 czerwca, wystawię fakturę, ale pieniądze z pobrania otrzymam w lipcu. W tym przypadku dniem, w którym uzyskałam przychód to dzień 27 czerwca, bo wtedy wystawiłam fakturę.
3. Jeśli danego dnia nic nie sprzedaliśmy, możemy pominąć ten dzień lub zapisać dla formalności 0 zł, żeby w przyszłości mieć pewność, że nie zapomnieliśmy o jakiejś sprzedaży.
4. I uwaga: koszty wysyłki, które pokrywa klient są naszym przychodem, więc jeśli czapka kosztuje 79 zł, a wysyłka do paczkomatu 11 zł – zapisuję 90 zł przychodu.
- Rozliczanie przychodów w rocznym zeznaniu PIT
W ciągu roku nie płacisz żadnych zaliczek na podatek w związku z działalnością nierejestrowaną. Swój przychód rozliczasz w rocznym zeznaniu podatkowym PIT-36, w którym to znajduje się dedykowana rubryka „działalność nierejestrowana”. To właśnie w tym zeznaniu możesz odliczyć koszty ponoszone z tytułu prowadzonej działalności.
Podatek dochodowy płacisz od dochodu, czyli dla przypomnienia od przychodu odejmujesz koszty, a wynikiem jest właśnie dochód.

Jak opodatkowany jest dochód z działalności nierejestrowanej?
Na zasadach ogólnych. Ciebie będzie dotyczyła skala 17%. Na wyższą wskakuje się dopiero po przekroczeniu dochodu w wysokości 85 528 zł, ale w przypadku gdy jedynym źródłem Twojego przychodu jest działalność nierejestrowana – nie ma możliwości osiągnięcia takiej kwoty.
Co może być kosztem?
– materiały do produkcji Twojego produktu
– koszty transportu, czyli wysyłek
– koszty materiałów potrzebnych do wysyłki
– koszty maszyn, drukarek, aparatów
– materiały biurowe, jak papier do drukarki czy nożyczki o ile są niezbędne do produkcji
– koszt programów do fakturowania, hostingu, sklepów internetowych, jak na przykład shoplo
Jak już wspominałam, wszystkie poniesione przez Ciebie koszty powinieneś wpisywać do swojej ewidencji, ale żeby mogły być uznane, na każdy musisz mieć dowód zakupu w formie faktury imiennej. Każdy sprzedawca ma obowiązek wystawić Ci taką fakturę na Twoją prośbę.
Takie dokumenty wraz z ewidencją sprzedaży musisz przechowywać pięć lat, licząc od roku, w którym rozliczyłeś podatek. Jest to obowiązek, którego musisz przestrzegać na wypadek kontroli z urzędu.
Przykład: roczne zeznanie podatkowe za rok 2020 złożysz w 2021 roku, więc dokumenty z roku 2020 musisz przechowywać do roku 2026.

- Wystawianie faktur
Nie masz obowiązku wystawiania faktur do każdej sprzedaży, chyba że Twój klient o to poprosi – ma prawo zażądać od Ciebie faktury lub rachunku w ciągu 3 miesięcy od końca miesiąca, w którym otrzymał od Ciebie produkt lub go opłacił (w całości lub części).
Warto jednak wyrobić w sobie dobry nawyk, który zaprocentuje w przyszłości oraz prowadzić rzetelną ewidencję z fakturą wystawioną do każdej sprzedaży i mieć porządek w swojej firmie.
Żeby wystawić taką fakturę (uproszczoną fakturę bez VAT) możesz skorzystać z gotowych wzorów faktur dostępnych w internecie bądź skorzystać z pomocy programów do fakturowania, jak na przykład Fakturownia czy iFirma.
Co powinna zawierać faktura?
1. Datę sprzedaży
2. Numer faktury
3. Imię, nazwisko lub nazwę nabywcy oraz adres
4. Nazwę sprzedanego towaru lub wykonanej usługi
5. Ilość produktów lub zakres wykonanej usługi
6. Cenę jednostkową towaru lub usługi
7. Należność ogółem
8. Twoje imię i nazwisko – nie musisz podawać ani swojego adresu, ani PESELU
- Przestrzeganie praw klienta
Nieistotne, że prowadzisz działalność nierejestrowaną – musisz przestrzegać praw konsumentów wynikających z Ustawy i prawa cywilnego. Twój klient ma prawo odstąpić od umowy zawartej na odległość oraz złożyć reklamację, a Ty ją rozpatrzyć. Powinieneś mieć regulamin sprzedaży, który będziesz mógł udostępnić kupującym.
Wejście na rynek ze swoim produktem nigdy nie było tak łatwe. Przestrzeganie tych kilku zasad jest banalnie proste i naprawdę warto skorzystać z możliwości, jakie daje działalność nierejestrowana.
Nie musisz jej nigdzie zgłaszać ani rejestrować, a zacząć sprzedawać i tworzyć swój produkt możesz choćby w tym momencie.
Monika Czarniecka
O Autorze:
Monika Czarniecka swoją pierwszą firmę założyła ponad 5 lat temu mając 24 lata (czerwiec 2015 roku). Zaczęło się od jednej czapki dla synka, a aktualnie jest to firma rozpoznawalna nie tylko w Polsce, ale w wielu krajach nie tylko Europy. Pierwsze duże zamówienie hurtowe zrealizowała dla odbiorców aż w Australii. Mowa o Pom Pom Cap – oryginalnych czapkach na lato z pomponem, które wywołują uśmiech na buzi nie tylko dzieci.
Wiosną 2020 roku, postanowiła wykorzystać swoje doświadczenie związane z budowaniem firmy rękodzielniczej od zera i zaczęła pisać bloga, organizować webinary, szkolenia, a tym samym wspierać kobiety, motywować je i mobilizować do rozwijania skrzydeł w biznesie. Ale oczywiście nie tylko kobiety. Jej misją jest odczarowanie i zmiana negatywnego myślenia o prowadzeniu firmy w Polsce.
We wrześniu 2020 roku Monika zalożyła z trzema przyjaciółkami markę, w której tworzą wyjątkową biżuterię z kamieni naturalnych – Celestones. Jej twórczynie wierzą w moc, jaka drzemie w darach naszej Ziemi w postaci tych kryształków i chcą dalej przekazywać wiedzę o tym, jakie dają wsparcie i energię w codziennym życiu.
Pom Pom Cap: https://www.facebook.com/pompomcap
Celestones: https://www.instagram.com/celestones.jewellery/
Firmama:
- Facebook: https://www.facebook.com/firmamapl
- Instagram: https://www.instagram.com/monika.czarniecka/
- Blog: www.firmama.pl
